Sosyal Hayattan Dışlanan Kadınlarımız!

SOSYAL HAYATTAN DIŞLANAN KADINLARIMIZ!

8 Mart, Dünya emekçi kadınlar günü. Bir güne sığamayacak kadar önemli ve her gün kutlanması gereken bir gün. Oldum olası, kapitalizmin emekçileri ayrıştırmak, pasifize etmek için uydurduğu yapay günlere karşı oldum…

Karşı olmama rağmen her yıl kutlanan bu günü, Anadolu’da kadına tanınan haklar yönünden araştırma gereği duydum. Kadına verilen önemi, kadın haklarında nereden nereye geldiğimizi anlatmak istedim…

Emekçi kadınlar günü, 1857 yılında New York kentinde kadın emekçilerin ağır çalışma koşullarına ve 10 saatlik çalışma süresine karşı çıktıkları ve kapitalizme başkaldırdıkları gündür…

Grev sırasında fabrikada çıkartılan yangında 129 kadın emekçi hayatını kaybetmiştir… Emekçi kadınların kapitalizme direnişleri ve dik duruşları bir güne sığdırılacak bir olay değildir… Emperyalizm, katliamı unutturmak, gözlerden kaçırmak için kutlama günü kabul ettirip, kadın emekçilerin şanlı direnişini sulandırmaya çalışmaktadır…

Dünya ulusları arasında kadına sosyal ve medeni hakların verilmesi çok yenidir. Oysa bu hakların tamamı Mustafa Kemal Atatürk tarafından Türk kadınına tüm uluslardan önce yasayla tanınmış haklardır…

Kadının sahip olması gereken haklar sadece seçme ve seçilme hakkı değildir elbet. Kadın her şeyden önce insandır ve insanın doğuştan sahip olduğu haklara sahiptir. Bu hakları tarihi süreç içinde elinden alınmıştır…

Kadının, elinden alınan haklarını geri alabilmesi için, okuması, sorgulaması ve ekonomik bağımsızlığa kavuşması gerekir. Bunun için her emekçi gibi çalışmak, emeğinin karşılığını alma hakkına sahiptir…

Kadim Türklerin yaşamında ve Türk töresinde kadın kutsaldır, kadın anadır, kadın evin direğidir. Kadın çocuklarının eğitmeni ve öğretmenidir. Evin her işiyle ilgilenir, eriyle birlikte yaşamı paylaşır, gerekirse yurdu, ailesi için savaşır…

Türk soyundan oldukları artık kesinleşmiş bulunan Sümerlerde kadın, bu günkü özgürlüğüne yakın haklara sahipti. “Kadın ticaret yapabiliyor, borçlanabiliyor, borcu için senet düzenleyebiliyordu.” (1)

Uygurlarda, “kadına saygı göstermek en başta gelen görgü kuralı idi. Kadın, erkeğin sahip olduğu tüm haklara sahipti. Kadınlara, hatun, işi, konçuy, kraliçe, prenses gibi asil isimler verilirdi…” (2)

Anadolu’da yaşamış, uygarlık kurmuş Hititler her ne kadar “babaerkil bir aile yapılanması varsa da erkek ailede mutlak hâkim değildi. Kadının hakları ve serveti belli ölçüde yasalarla korunmuştu.” (3)

Anadolu tarihini incelediğimizde kadim devletlerin kadın haklarını yasalarla koruduklarını görürüz. Yasalar evlilik, boşanma, velayet ve mal ortaklığı rejimlerini bu gün kullandığımız yasalara benzer şekilde düzenlemiştir…

Anadolu kadını, tarlada, bahçede çalışır. Yün eğirir, iplik büker, dokuma yapar, evinin kışlık erzakını yazdan hazırlar, erine, evine ve çocuklarına bakar, çocuklarını eğitir onların iyi birer insan olmalarını sağlardı.

Kadim Anadolu halkları arasında kadın erkek ayrımı yoktu. Kadın erkek ayırımı, kadının sosyal hayattan dışlanıp eve kapatılması ilk önce batıdan geldi. Grekler (Yunanlılar) Anadolu’yu sadece silahla değil kültür olarak da istila ettiler…

Grekler, Anadolu adetleri ve yasalarında olmayan kadın erkek ayrımını yerleştirdiler. Onlardan sonra Anadolu topraklarına hâkim olan Hristiyanlık kadını sosyal hayattan tamamen dışladı…

Kadını sosyal hayattan dışlama özellikle kentlerde Osmanlı imparatorluğu döneminde de devam etti. Kırsal kesimde ise eski gelenek ve görenekler devam ettiğinden kadın erkek ayrımı olmadı…

İslam hukukunun uygulandığı Osmanlı İmparatorluğunda yaşamış ünlü hukukçulardan Şeyh Bedreddin, Camiu’l-Fusüleyn adlı kitabında “Kadından Kadı olabileceğini ve bazı konularda hüküm verebileceğini,” (4)Kabul etse bile Teshil adlı kitabın Talak bölümünde kadına boşanma hakkı dahi tanımamıştı…

Türk kadınını kapandığı yerden çıkarıp sosyal hayata katılımını sağlayan Mustafa Kemal Atatürk ve Cumhuriyet rejimidir. Mustafa Kemal Atatürk, Türk kadınının eskiden olduğu gibi tekrar sosyal hayata dönmesi, erkeklerin çalıştığı her işte çalışması, eğitici ve öğretici kimliğini tekrar üstlenmesi için gerekli tüm yasal düzenlemeleri hayata geçirdi…

Türk kadınına düşen görev, kendisine tanınan ve insan olmasından kaynaklanan haklarından vazgeçmemesi, koruması, elinden almak isteyenlere karşı koymasıdır.

KAYNAK:

1-Muazzez İlmiye Çığ, Ortadoğu Uygarlık Mirası 1. S. 199

2-İlhan Akbulut, Türk Hukuk Tarihi. S. 57

3-A. Muhibbe Darga Anadolu’da Kadın. S. 188

4-Şeyh Bedreddin, Camiu’l-Fusüleyn. S. 68 vd.