Kentler ve Parkları!

KENTLER VE PARKLARI!

Parkın ne olduğunu bilmeyenimiz, görmeyenimiz yoktur. Parklar kentlerin, kent halkının nefes aldığı, stres attığı, spor yaptığı, çok sıcak havalarda serinlemek için ağaçlarının gölgesine sığındığı, çocukların oynadığı ağaçlandırılmış, çiçeklerle donatılmış kamuya ait açık alanlardır. Ülkemizde son yıllarda bazı kentlerde bu alanların imara açıldığı, yok edildiği, ranta kurban edildiğini basından üzülerek öğrenmekteyiz. Oysa gelişmiş ülkelerde kentlerin estetik dokusunu arttırmak, yeşil alan yaratmak, kent sakinlerinin daha temiz hava solumalarını sağlamak, günün stresinden kurtulmak, spor yapmak, serinlemek için parkların çoğaltılmasına çalışılmaktadır.

Bazı parklar, bulundukları kentlerle birlikte anılır ve tanınır. Dünyada; Hyde Park Londra ile Avustralya Kings Park ile Madrid Buen Retiro Park ile Bangkok Lumphini Park ile San Francisco Golden Gate Park ile Amsterdam Voldenpark ile bütünleşmiştir…(1) Ülkemizde bazı parklar, bulundukları kent ile bütünleşmiş kentinin simgesi haline gelmiştir. Ama ne yazık ki dünyada mutlaka görülmesi gereken 20 kent parkı içinde ülkemizden herhangi bir park yer almamaktadır. Kentimizde hemen aklımıza gelen, İsmet Sezgin Parkı (Enstitü Parkı), Küçük Park, Turistik Park, Menderes Parkı, Atatürk Kent Meydanının havuzunun olduğu yerde halk arasında Çukur park, ya da Sulu park olarak bilinen Atatürk Parkı, Nevzat Biçer Parkı ve Pınarbaşı Mesire alanı Aydın’ın bilinen parklarını oluşturmaktaydı. Bunlara Aydın Belediyesi döneminde, başta Topyatağı mesire alanı olmak üzere birçok park eklendi…

6360 sayılı yasayla, oluşturulan Efeler İlçesi ve Efeler Belediyesinin kurulmasıyla birlikte ilk faaliyetlerinden birisi Park yapımı olmuştur. Mevcut parkları yenilediği gibi Efeler İlçesi ve Mahallelerde (köylerde) kısa sürede 7.133.80 M2 alana 210 adet park yapmış, her parka çocuk oyun alanları inşa etmiş ve ağaçlandırarak yeşil alan haline getirmiştir. (2) Parklara, Kentimize ve Ülkemize yararları dokunan kişilerle ve şehitlerimizin isimleri verilerek, kalbimizde yaşamaları sağlanmıştır.  Çok park yaptı diye de Efeler Belediyesini eleştirenler olmuştur.

Dünyada ve Ülkemizde yaşanan iklim değişikliği, ani bastıran sellerin tahribatı, yağmur anında düşen yıldırımların sebep olduğu yangınların oluşturduğu tabi afetlerin yanında, birinci derece deprem bölgesi olan Ülkemizde ve Kentimizde hareketlenen fayların oluşturabileceği yıkıcı depremlerin olma olasılığı gün geçtikçe artmaktadır. “Deprem öldürmez bina öldürür” denilse de kentimizde eski bina stoku yenilerden çok fazladır ve bu binaların depreme dayanıp dayanmayacakları test edilmemiştir.

Yapılan parkların önemi, birinci paragrafta saydığım kentin akciğerleri olması, temiz hava yaratmasının yanında, tabii afetler ve deprem sonrasındaki kullanımı ile daha iyi anlaşılacaktır. Parklar deprem sonrası toplanma alanlarıdır, halkın barınabileceği, yaşamını sürdürebileceği alanlardır. Yıkıcı bir deprem sonrası evleri hasar görenlerin, evlerine girmeye korkanların yaşamını devam ettireceği yerlerin başında gelmektedir. Tabi afetlere karşı önlemler almak, hazırlıklı bulunmak Devletin ve yerel Yönetimlerin görevleri arasındadır. Bu amaçla Aydın Valiliği bünyesinde 5902 sayılı yasanın 18. Maddesine dayanılarak, İl afet ve acil durum müdürlüğü kurulmuştur. Aynı yasanın 12.Maddesi ile Deprem Daire Başkanlığı oluşturulmuş, maddenin a) bendi ile depreme hazırlık, müdahale, deprem riski yönetimi, b) bendi ile depremde zarara uğraması muhtemel yerler ile zarara uğramış yerlerin imar, plan ve proje işlemlerinin yürütülmesi, c) bendi ile Depreme hazırlık, müdahale ve iyileştirme aşamalarında kullanılabilecek kamu, özel ve sivil toplum kuruluşları ile yabancı kişi ve kuruluşlara ait her türlü kaynakların tespiti ve etkin kullanımı görevleri verilmiştir.

Yasa hükmü gereği, tabi afetlerde görev alacak kuruluşların görev ve sorumlulukları, yasa ve yönetmeliklerle belirlenmiştir. Belediyeler, tabi afetlerde nasıl bir yöntem uygulayacaklarını saptayarak yönetmelikler çıkarmışlardır. Aydın Efeler Belediyesi Afet ve Acil Durum Yönetimi Koordinasyon Merkezi Görev, Yetki ve Çalışma Yönetmeliği ile Efeler Belediyesi Arama ve Kurtarma Ekibi Kuruluşu, Görev, Çalışma Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmelik, Belediye Meclisince kabul edilmiştir. Bundan sonra yönetmelikte belirtilen önlem ve görevler yerine getirilerek, halkımız olası bir tabi afetten özellikle de deprem sonrasında oluşacak kaostan korunacaktır.

Deprem sonrasında yaşanacak kaosun önlenmesinde parklar devreye girecektir. Parklar hem güvenli alanlar olması, hem de artçı depremlerin riskinden insanları koruması açısından önemlidir. İnsanlara deprem sonrası yaşamlarını sürdürecek olanakları yaratacaktır. İşte yerel yönetimler bu aşamada parklara sığınan insanlara kesintisiz hizmet sunmalıdır… Parkların deprem sonrası kullanımı için gerekli önlemler, seyyar tuvaletler, seyyar mutfaklar, barınma çadırları Tabii Afetler İl Müdürlüğü ve Belediyelerce hazırlanarak, halkın kullanımına sunulmalıdır. Tabi afetlerin olmasını, halka zarar vermesini tabi ki istemeyiz ama hazırlıklı olmak zorundayız…

İsmail Türkbay

KAYNAKÇA:

1-Dünyanın en güzel parkları. Milliyet gazetesi  http://www.milliyet.com.tr/dunyanin-en-guzel-kent-parklari- mola-1344/

2-http://efeler.bel.tr/hizmetlerimiz/parklar-ve-yesil-alanlar