Güvenli Bağlanma ve Anne Faktörü!

Güvenli Bağlanma ve Anne Faktörü

Anneler; her şeyi görmeseler bile, kalpleriyle duyarlar … (N.A.OSTROVSKİY)

Ne güzel bir cümle değil mi? İçgüdüsel olarak her annenin hislerinin, evladı yönünde kuvvetli olduğu hemen herkes tarafından bilinir. Top atılsa uyanmayacak bir kadının, doğumdan sonra ‘tık’ sesine uyanabiliyor olması, tabir-i caizse bebeğin nefes sesine duyarlılığı oluşması gibi durumlar, eşittir annelik desek çok da yanlış sayılmaz hani.

Bir önceki yazımda bahsettiğim bebeğin kendini ifade etmesinin tek yolu olan ağlama durumunda anne önce adım adım düşünür;
-En son ne zaman emdi ?
-Hadi bezini bi kontrol edelim…
-Hayatıııım gaz çıkardı mı ?

Bunların hepsi genel çerçeveli bakılması gereken halleridir bebeğin. Bir de bunlara ilave koşullarımız var;
-Gel bakalım biraz seninle hava alalım
-Kucağıma alayım seni ve sadece sarılalım
-Çoraplarını çıkaralım ve o minik poğaça ayaklarından birkaç öpücük alalım ☺
-Ve biraz da ilişkimize şefkat serpiştirelim

İşte bunlar bizim güvenli bağlanmada yapmamız gereken temas sisteminin maddeleri.
Yani şöyle düşünün; karnını doyurmak, temiz tutmak, uyutmak, sağlıklı bakım, güvenli bağlanmanın değil, temel ihtiyaçların gerektirdikleridir. Bunların tutarlı gerçekleşmesi de güvenli bağlanma koşullarıdır.

Şimdi şu cümleyi duyar gibiyim;
Anneler de mükemmel olamayabilir!
Buna cevabım anneden ziyade önce; insanız elbette mükemmel olamayız.
İlk olarak lohusa dönemi karşımıza çıkıyor. Psikolojik olarak bir canlı dünyaya getiren kadının doğum kaynaklı çeşitli sağlık problemleri, ağrıları olabilir. Bunun yanında kilo en fazla kafaya takılan mevzuu elbette. Tam bu noktada güvenli bağlanmadaki ikincil kişi devreye giriyor. Bu da önem sırasına göre ; baba, büyükanneler veyahut bakıcı olabilir. Anneye destek olabilecek ve onun bulunamadığı durumlarda bebeğin güvenli kucağı olabilecektir ve annenin bebek için sağlaması gereken durumlar bu kişi için de geçerlidir.

Güvenli bağlanmanın temel gerçekleşme süresi olan 2 yıl içerisinde anneye ziyadesiyle fedakarlık düşmektedir. Bebeklerde net bir algı yapısı olduğu dönemdir ilk 2 yıl. Mecaz kavram yoktur. Anne gerekirse misafir almayacak, alsa da ilgilenmeyecek, ya da bebeğin ihtiyaçlarının karşılanması sonrası başka işlere geçebilecektir. Zira bebek ‘annem beni seviyor, nasıl olsa gelir beni besler, temizler biraz daha oyalanayım’ diyemez. Bu, ileriki yaşlarda beklenebilecek soyut düşünebilme yeteneğidir.

Annenin tutarlı olması gerekliliğinden daha önce de bahsetmiştik, tekrar altını çizmekte fayda var. Çünkü tutarsız olarak ne yaparsanız yapın, bebek üzerinde yapmamış olmak gibi bir etkisi olacaktır. Bir kadın hayatında normal şartlarda en az 1 kez; ortalamada da 3 kez anne olur. Ömrünüzden en fazla 6 yıl alabilecek, ama ileride sizin tarafınızdan yetiştirilmiş olan bir bireyin normal ve sağlıklı bir insan olabilmesi için ona sağladığınız, neredeyse en büyük katkıdır güvenli bağlanma. Yaşadığımız ülkede ziyadesiyle ruh sağlığı problemi yaşayan insan var. Elbette hepsinin olayı güvenli bağlanma kaynaklı değil. Fakat ciddi önem taşıyor. Özgüven eksikliği, yetersizlik hissine, bu da aşağılık kompleksine, sonrasında sosyal fobi vs gibi çeşitli sorunlara kadar ilerleme gösterebiliyor. Toplum dilinde sık duyduğumuz bir espri var;

‘Senin çocukluğuna inmek lazım’

İşte tam olarak bahsedilen aslında bu. Ciddiyetle değerlendirirsek dünyaya getirdiğiniz varlığın ilerde çocukluk , sonrasında ergenlik, sonrasında yetişkinlik dönemini tamamıyla etkileyebilecek bir olgu bu. Yetişkinken fark eder çözüm ve destek almaya kalkarsa yıllar alabilecek bir sorun olabilir. Tabi farkındalığını geliştirecek kadar şanslı olursa…

Bir sonraki yazımda 2-6 yaş çocuk gelişiminden bahsedeceğim.