Dede Olmak…

DEDE OLMAK

İki heceli kısacık bir sözcük, iki hecede de aynı sesler var. Sözlükte şöyle yazıyor; bir çocuk için babanın ya da ananın babası, büyükbaba, çok yaşlı erkeklere seslenme sözü olarak kullanılır.

Büyükbabadan başlayarak geriye doğru atalardan her biri; Alevi-Bektaşilerde yol büyüğü anlamına gelir. Yol büyüğü sözcüğü çarpıyor beni, bir yolda ilerlerken sana yol gösterecek, size deneyimlerini aktaracak biri…

Aman ne kadar güzel, yanıyor içim. Ucu yanık bir mektuptur bende dede. Burkar yüreğimi, soğuk, yağmurlu bir kış günü. Saçak altında büzülmüş kuşlar gibi hissederim kendimi. Kıskanmam kimselerin dedelerini, sadece boynu bükük bakarım. Ah derim, keşke benim de böyle dedem olsaydı.

Baba dedem, ben doğmadan iki yıl önce uçup gitmiş sonsuzluğa. Ayşe ninem de dayanamamış dedemin ölümünü, o da gidivermiş ardından. Anne dedem, ben iki yaşına girmeden ayrılmış aramızdan. İki dedem de Kurtuluş Savaşında Demirci Mehmet efenin yanında yer alıp bu yurt için vurmuşlar, vuruşmuşlar. Onlarla ilgili bütün bilgim bu kadar.

Karapınar köyünde geçen çocukluğum hep dede özlemiyle geçti. Sakalı ağarmış, yaşlı birini görsem hemen ‘dede’ diye koşup sarılasım gelirdi. Kıskanırdım dedesinin kucağını oturup da onun kehribar tesbiğini çeken, kucağında hoplayıp zıplayan çocukları. Köy kahvelerinde oturan dedeleri imrenerek bakardım. Ali Molla dede bazen beni görür, çağırır, oturturdu yanına. Bir de çay söylerdi, nasıl sevinirdim. Anlata anlata bitiremezdim o güzel günü.

Köyümüzün bir bakkalı vardı. Bakkalın sahibi Molla Mustafa dede bizim akrabamız olurmuş. Ben de en çok onu dede bellemişimdir. Bir bayram oldu mu ilk onun yanına koşar, elini öperdim. On kuruş verirdi bana, çok büyük bir para. Sonra da onun eşi Fatma Nineye koşardım. Çok severdi. Kendi oğlu Çanakkale Savaşına gitmiş, bir daha da gelmemiş. Onun yerine koyardı. Beni çocuk değil de olgun bir insan gibi davranırdı. Bir kedi gibi büzülürdüm, bazen masal anlatırken dizinde uyur kalırdım. Hani Hoca Nasrettin, dağın başına bir ağaç dikip de dibine çövdürüp, “ağaç görüp göreceğin su bu” demiş ya benim de görüp göreceğim dede, nine sevgisi bu kadardı.

Anneannem yaşıyordu ama çok bencil biriydi. Kendinden başka kimseyi acımaz, sevmezdi. Bana da hiçbir zaman ninem gibi gelmedi. Fatma Nine var ya benim için ninelerin hasıydı. Bahçe komşumuzdu. Annem bana kızıp sesini yükseltse hemen bağırırdı evinden: “Fadime çocuğa bağırma! Şimdi gelirim yanına” diye. Nasıl sevinirdim… Annem de severdi ya pek belli etmezdi. Bugün Karapınar gömütüne gittim. Taşıl geçmişime aramaya. Önceleri çok korktuğum Mezar taşları beni ıraklara taşıdı. Mahmut dedemin taşında ölümü 1945, Ayşe ninemin taşında 1948, Mehmet Ali dedemin nezarında 1949 yazıyordu.

Annem, babam da yatıyordu koyun koyuna. Sessiz bir hüzün vardı. Karaselvilerin başları büküktü nedense. Ayşe ninemin gömütündeki nergizler, sümbüller burcu burcu kokuyordu. Nasıl da geçiyor zaman, kısacık bir öyküymüş yaşam, uğruna binbir acı çektiğimiz.

Yıllar geçti, ben dede oldum şimdi. Torunumun adı Deniz, dünya tatlısı, cin gibi bir oğlan. Dün üç yaşına girdi. Her gün yatarken dua ediyorum: “Tanrım, ne olur torunumu koru. Onun başına bir felaket gelecekse bana gelsin, ama ona bir şey olmasın” diye. Çok seviyorum. Gelinim de oğlum da kızıyorlar, “çok şimartıyorsun bu çocuğu” diye. Olsun diyorum, “bende şimarsın siz eve gittiğinizde terbiye edin. Yaşanmamış çocukluğumu, yıllarımı yaşıyorum ben onda.”

Benim çektiğim özlemleri, acıları o çekmesin, ilerde anlatabileceği güzel bir çocukluk anıları olsun istiyorum. İnsanın çocukluğunun geçtiği yer anayurdudur.

Keçi kokan çadırlarını, çam kokan dağlarını özlüyorum köyümün. Yalınayak koştuğum kırları, dağlardan çoşkuyla akan ak köpüklü dereyi, hayıt çiçeklerini, şafak rengi zakkumları özlüyorum.

Torunum gelecek biraz sonra, şarkılar, türküler söyleyeceğiz, saklambaç oynuyacağız. Keloğlan masalları anlatacağım, bazen akla hayale gelmeyecek öyle sorular soruyor ki çıkamıyorum içinden, hazırlanmam gerek.

Dede olmak kolay değil dostlarım. Bazen at olacaksın arkana binecek, bazen koşturma oynayacaksın bu vücutla koşabilrsen koş. Bazen omzuna bindireceksin, ‘dede ben senden büyük oldum’ diyecek.

Dede olmak baya zor da hiçbir şeyde bulunmayan apayrı bir tadı var. Ağacın dibinden sürgün vermesi gibi anlatımı zor, dünya tatlısı bir şey…

Not: Altı yıl öce yazmışım, paylaşmak geldi içimden.